Franse figurale steelpijpen
In Frankrijk ontwikkelt zich vanaf 1820 een ware rage van kleipijpen met een hoogversierde zogenaamde figurale pijpenkop. Dankzij een artistieke input ontketent deze pijp een grote populariteit. Al snel wordt het gewoonte deze producten op te schilderen met een veelkleurig schilderemail, die de pijp een vrolijk aanzien geeft. Eenmaal in gebruik genomen kleurt de scherf geleidelijk bruin en tekent de emaillering aantrekkelijk af tegen de donkere ondergrond.
Op deze Franse figuurpijpen komen we alle mogelijke onderwerpen tegen. Naast politiek geëngageerde voorstellingen, historische uitbeeldingen en figuren uit het culturele leven zijn ook veel algemene onderwerpen toegepast. Aanvankelijk is het vooral een culturele en maatschappelijk betrokken groep rokers die de figurale pijp gebruikt. Tegen het eind van de negentiende eeuw verschuift de belangstelling naar de eenvoudige roker. Dan gaat het niet langer om de betekenis van de voorstelling, maar zijn het amusante gebruiksvoorwerpen geworden zonder dat de roker er een bepaalde boodschap mee wil uitdragen.
De figurale pijp verdwijnt aan het begin van de twintigste eeuw, wanneer de goedkope, en masse vervaardigde bruyèrepijpen de roker meer aanspreekt. Dat is ook het moment waarop de omvangrijke Franse pijpennijverheid inklinkt om rond de Eerste Wereldoorlog te verdwijnen. Voor veel liefhebbers is het tegenwoordig nog een lust om een verzameling van deze bijzondere pijpenkoppen aan te leggen en zich in de historische achtergrond te verdiepen.
